Мәдениет және ақпарат министрінің 2025 жылғы 1 сәуірдегі бұйрығымен бейбіт шеруге қатысатын журналистің (бұқаралық ақпарат құралдары өкілі) қызметін жүзеге асыру қағидалары бекітілді.
Министрліктің биыл 15 сәуірден бастап күшіне енетін бұйрығына сәйкес, бейбіт жиналыстарда ақпарат жинау, өңдеу, хабар және материал дайындау кезінде журналист өзімен бірге қызметтік куәлігін алып жүруге және арнайы киім киюге міндетті.
Нақты айтқанда:
– хабарлар мен материалдарды жинау, өңдеу және дайындауды жүзеге асырады, ақпаратты сұратады, алады және таратады;
– көлік қозғалысына, инфрақұрылым нысандарының жұмысына, мүліктің сақталуына кедергі келтіретін, сондай-ақ бейбіт жиналысқа қатыспайтын азаматтардың еркін қозғалысына тосқауыл болатын әрекеттер жасамайды;
– бейбіт жиналыстар ұйымдастырушысының, қатысушыларының және мемлекеттік органдар мен ұйым қызметкерлерінің заңды әрекеттеріне кедергі жасамайды.
Журналистердің кәсіби қызметін қамтамасыз ету мақсатында жергілікті атқарушы орган бұқаралық ақпарат құралдарының сұранысы бойынша жедел баспасөз орталығымен қамтамасыз етеді.
Жедел баспасөз орталығы келесі талаптарға сәйкес болуы тиіс:
– арнайы қоршалуы;
– фото, видеоға түсіру және сұхбат алу мүмкіндігін қамтамасыз ету;
– электр қуатымен қамтамасыз етілуі;
– өмірі мен денсаулығына қауіп төнген жағдайда ішкі істер органдары қызметкерлерінің жедел әрекет етуі арқылы журналистердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуі.
Журналист бейбіт жиналыстарда ақпарат жинау, өңдеу, дайындау қызметін жедел баспасөз орталығы аумағында да, одан тыс жерлерде де жүзеге асыра алады.
Сондай-ақ жергілікті атқарушы орган бейбіт жиналыс кезінде өз өкілінің қатысуын қамтамасыз етеді. Ол журналистерді жедел баспасөз орталығына ертіп бару, ұйымдастырушылар мен қатысушылардан сұхбат, түсініктеме алуға көмектесу, сондай-ақ журналистердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған шараларды түсіндіру жұмыстарын жүргізуге жауапты.
Журналистердің бейбіт жиындағы формасы:
– Ашық көк түсті жилет;
– Белгілейтін таңғыш (қолға тағады);
– Жапсырма (кеудеше).
Аталған айырым белгілерін киген кезде олардың анық көрінуі қамтамасыз етілуі қажет.
Жилетте көлденеңінен ені кемінде 20 миллиметр болатын жолақ тігіледі (алдында және арқасында). Сол жолақтардың үстіңгі бөлігінде «PRESS» деген жазу орналастырылады. Жазу латын әріптерімен, Arial қарпімен, ақ немесе күміс түсті шағылыстырғыш матадан жасалады. Таңғыш – ашық сары түсті, үстінде «PRESS» деген жазу болады.